घनाचे पृष्ठफळ

कृपया तुमच्याकडे असलेली मूल्ये भरा, ज्या मूल्याची गणना करायची आहे ते रिकामे ठेवा.

घनाचे क्षेत्रफळ कॅल्क्युलेटर

"घनाचे क्षेत्रफळ" कॅल्क्युलेटर हे एक साधन आहे जे घनाचे पृष्ठभाग क्षेत्रफळ शोधण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. ही भौमितिक संकल्पना पॅकेजिंग डिझाइन, स्टोरेज ऑप्टिमायझेशन आणि भौतिक जागेच्या समजुतीसारख्या व्यावहारिक उपयोगांसाठी महत्त्वाची आहे. घन हा एक त्रिमितीय आकार आहे ज्याचे सहा एकसारखे चौरस पृष्ठभाग असतात. घनाचे पृष्ठभाग क्षेत्रफळ मोजणे म्हणजे त्याच्या सर्व पृष्ठभागांनी व्यापलेले क्षेत्रफळ ठरवणे.

हे कॅल्क्युलेटर वापरण्यासाठी तुम्हाला खालीलपैकी एक मूल्य प्रविष्ट करावे लागेल:

  1. बाजू (s) - घनाच्या एका काठाची लांबी. घनाचे सर्व काठ समान लांबीचे असल्याने, एका बाजूची लांबी जाणून घेतल्यास संपूर्ण पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ काढता येते. बाजूची लांबी सेंटीमीटर, मीटर किंवा इंच सारख्या एककांमध्ये मोजली जाते.
  2. क्षेत्रफळ (A) - घनाचे एकूण पृष्ठभाग क्षेत्रफळ. पृष्ठभाग क्षेत्रफळ माहित असल्यास, कॅल्क्युलेटर एका बाजूची लांबी ठरविण्यास मदत करू शकते.

बाजूची लांबी आणि पृष्ठभाग क्षेत्रफळ यांच्यातील संबंध सूत्राद्वारे दर्शविला जातो:

\[ A = 6s^2 \]

हे सूत्र सूचित करते की घनाचे पृष्ठभाग क्षेत्रफळ (A) हे बाजूच्या लांबीच्या (s) वर्गाच्या सहा पट असते. सूत्रातील "6" हे घनाचे सहा पृष्ठभाग दर्शवते आणि \( s^2 \) एका चौरस पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ काढते.

उदाहरण:

समजा तुमच्याकडे घनाकृती बॉक्स आहे आणि एका बाजूची लांबी 3 मीटर आहे. पृष्ठभाग क्षेत्रफळ काढण्यासाठी तुम्ही प्रविष्ट कराल:

  • बाजू (s) = 3 मीटर

सूत्र वापरून:

\[ A = 6 \times (3 \, \text{मीटर})^2 = 6 \times 9 \, \text{चौरस मीटर} = 54 \, \text{चौरस मीटर} \]

त्यामुळे घनाचे एकूण पृष्ठभाग क्षेत्रफळ 54 चौरस मीटर आहे.

वैकल्पिकरित्या, जर तुम्हाला घनाचे एकूण पृष्ठभाग क्षेत्रफळ 54 चौरस मीटर दिले असेल आणि बाजूची लांबी शोधायची असेल तर सूत्राची पुनर्रचना करा:

\[ s = \sqrt{\frac{A}{6}} \]

ज्ञात क्षेत्रफळ बदलून:

\[ s = \sqrt{\frac{54 \, \text{चौरस मीटर}}{6}} = \sqrt{9} = 3 \, \text{मीटर} \]

अशाप्रकारे प्रत्येक बाजू 3 मीटर लांब आहे.

एकके आणि प्रमाण:

बाजूच्या लांबीची एकके मीटर, सेंटीमीटर, इंच इत्यादी असू शकतात. त्यामुळे क्षेत्रफळ चौरस एककांमध्ये (चौरस मीटर, चौरस सेंटीमीटर) दर्शविले जाईल. कॅल्क्युलेटरमध्ये मूल्ये प्रविष्ट करताना एककांची सुसंगतता पहा.

हे कॅल्क्युलेटर शैक्षणिक उद्देशांपासून तांत्रिक समस्यांपर्यंत कोणत्याही घनासंबंधित परिस्थितीत लागू होते. घनाकृती आकारांचे प्रमाण आणि परिमाण समजण्यास मदत करते.

प्रश्नोत्तरी: तुमचे ज्ञान तपासा

1. घनाचे पृष्ठफळ काढण्याचे सूत्र काय आहे?

घनाचे पृष्ठफळ \(6s^2\) या सूत्राने काढले जाते, जिथे \(s\) म्हणजे बाजूची लांबी.

2. घनाचे पृष्ठफळ काय दर्शवते?

हे घनाच्या सर्व सहा पृष्ठांनी व्यापलेले एकूण क्षेत्रफळ दर्शवते.

3. घनाला किती पृष्ठे असतात?

घनाला 6 पृष्ठे असतात, ती सर्व चौरस आकाराची असतात.

4. पृष्ठफळ मोजण्यासाठी कोणती एकके वापरतात?

पृष्ठफळ चौरस एककांमध्ये मोजले जाते (उदा. सेमी², मी²).

5. खरे की खोटे: घनाचे पृष्ठफळ फक्त एका बाजूच्या लांबीवर अवलंबून असते.

खरे. घनाच्या सर्व बाजू समान असतात, म्हणून \(s\) हे संपूर्ण पृष्ठफळ ठरवते.

6. 3 मीटर बाजू असलेल्या घनाचे पृष्ठफळ काढा.

\(6s^2\) वापरून: \(6 \times 3^2 = 54\) मी².

7. घनाची बाजू दुप्पट केल्यास पृष्ठफळात काय बदल होतो?

पृष्ठफळ चौपट होते (मूळ पृष्ठफळाच्या 4 पट).

8. घनाचे पृष्ठफळ काढण्यासाठी किमान किती मोजमाप आवश्यक आहेत?

फक्त एक: कोणत्याही बाजूची लांबी.

9. 0.5 सेमी बाजू असलेल्या घनाचे पृष्ठफळ शोधा.

\(6 \times (0.5)^2 = 6 \times 0.25 = 1.5\) सेमी².

10. घनाचे पृष्ठफळ आणि चौरसाचे क्षेत्रफळ यात कसा संबंध आहे?

घनाचे पृष्ठफळ हे त्याच्या एका चौरस पृष्ठाच्या क्षेत्रफळाच्या 6 पट असते.

11. 150 सेमी² पृष्ठफळ असलेल्या घनाची बाजूची लांबी किती?

\(6s^2 = 150\) → \(s^2 = 25\) → \(s = 5\) सेमी.

12. 0.10 डॉलर प्रति सेमी² रंगवळीच्या दराने 10 सेमी बाजू असलेला घन रंगवण्याचा एकूण खर्च किती?

पृष्ठफळ = \(6 \times 10^2 = 600\) सेमी². खर्च = \(600 \times 0.10 = $60\).

13. एका घनाला 8 लहान घनांमध्ये विभागल्यास एकूण पृष्ठफळात कसा बदल होतो?

एकूण पृष्ठफळ दुप्पट होते (प्रत्येक मूळ पृष्ठ 4 लहान पृष्ठांमध्ये विभागले जाते).

14. घनाचे पृष्ठफळ त्याच्या घनफळाच्या (\(V\)) रूपात लिहा.

घनफळ \(V = s^3\) → \(s = \sqrt[3]{V}\). पृष्ठफळ = \(6(\sqrt[3]{V})^2\).

15. वास्तव जीवनात घनाचे पृष्ठफळ सूत्र उपयुक्त का आहे?

घनाकृती वस्तूंच्या पॅकेजिंग, रंगवळी किंवा उत्पादनासाठी साहित्याचा अंदाज घेण्यासाठी हे उपयुक्त आहे.

हे पेज अधिक लोकांसोबत शेअर करा

इतर कॅल्क्युलेटर


गणना करा "क्षेत्रफळ". कृपया फील्ड भरा:

  • बाजू
आणि रिकामे ठेवा
  • क्षेत्रफळ

गणना करा "बाजू". कृपया फील्ड भरा:

  • क्षेत्रफळ
आणि रिकामे ठेवा
  • बाजू